19 بیماری پوستی مهم در سگ ها: علائم و روش های درمان
پوست سگ شما یک سد محافظتی مهم است و نقش حیاتی در سلامت کلی او دارد. بیماریهای پوستی در سگها بسیار شایع هستند و میتوانند ناشی از عوامل مختلفی از جمله آلرژی، عفونتها، انگلها و اختلالات سیستم ایمنی باشند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند به کاهش ناراحتی و جلوگیری از عوارض جدی کمک کند.
- ✔️
آلرژی:
شایعترین علت مشکلات پوستی در سگها، معمولاً با خارش، قرمزی پوست، و ریزش مو همراه است. - ✔️
درماتیت آتوپیک:
یک بیماری آلرژیک مزمن که باعث خارش شدید و التهاب پوست میشود. - ✔️
آلرژی غذایی:
میتواند باعث خارش، قرمزی پوست، اسهال و استفراغ شود. - ✔️
آلرژی به کک:
حتی یک نیش کک میتواند باعث واکنش آلرژیک شدید در سگهای حساس شود. - ✔️
عفونتهای باکتریایی پوست (پیودرما):
اغلب ثانویه به مشکلات زمینهای مانند آلرژی یا بیماریهای سیستم ایمنی رخ میدهند. - ✔️
عفونتهای قارچی (درماتوفیتوز یا قارچ حلقوی):
یک بیماری بسیار مسری که باعث ایجاد ضایعات دایرهای شکل با ریزش مو میشود. - ✔️
جرب دمودکتیک (دمودکس):
ناشی از یک انگل میکروسکوپی به نام دمودکس است و میتواند باعث ریزش مو، پوستهپوسته شدن و التهاب پوست شود. - ✔️
جرب سارکوپتیک (جرب خارش):
بسیار مسری است و باعث خارش شدید، ریزش مو و ایجاد زخمهای پوستی میشود. - ✔️
کنه:
میتواند باعث خارش، قرمزی پوست و انتقال بیماریهای مختلف شود. - ✔️
کک:
باعث خارش، ریزش مو و انتقال کرمهای نواری میشود. - ✔️
کهیر (اورتیکاری):
ضایعات برجسته و خارشدار روی پوست که معمولاً به دلیل واکنش آلرژیک ایجاد میشوند. - ✔️
لکه داغ (درماتیت حاد مرطوب):
یک ناحیه ملتهب، قرمز و چسبناک روی پوست که معمولاً به دلیل لیسیدن یا خاراندن بیش از حد ایجاد میشود. - ✔️
سودودرماتوفیتوز (مالاسزیا):
عفونت قارچی پوستی که معمولاً در نواحی گرم و مرطوب بدن مانند چینهای پوستی رخ میدهد. - ✔️
هیپوتیروئیدیسم:
کمکاری تیروئید میتواند باعث مشکلات پوستی مانند ریزش مو، پوستهپوسته شدن و ضخیم شدن پوست شود. - ✔️
بیماری کوشینگ (هیپرآدرنوکورتیسیسم):
بیشفعالی غده فوق کلیوی میتواند باعث مشکلات پوستی مانند نازک شدن پوست، ریزش مو و ایجاد لکههای تیره روی پوست شود. - ✔️
سبوره:
یک اختلال پوستی که باعث تولید بیش از حد چربی یا پوستهپوسته شدن پوست میشود. - ✔️
آلوپسی X:
یک بیماری ریزش موی ناشناخته که معمولاً در سگهای نژاد شمالی مانند هاسکی و پامرانین دیده میشود. - ✔️
نئوپلازی پوست (تومورهای پوستی):
تومورهای پوستی میتوانند خوشخیم یا بدخیم باشند و نیاز به تشخیص و درمان توسط دامپزشک دارند. - ✔️
درماتومیوزیت:
یک بیماری التهابی نادر که عضلات و پوست را تحت تاثیر قرار می دهد.
روش های درمان:
درمان بیماری های پوستی در سگ ها بستگی به علت اصلی بیماری دارد. دامپزشک ممکن است درمان های زیر را تجویز کند:
آلرژی:
اجتناب از آلرژن، داروهای ضد خارش، آنتی هیستامین ها، کورتیکواستروئیدها، ایمونوتراپی.
عفونت ها:
آنتی بیوتیک ها (برای عفونت های باکتریایی)، داروهای ضد قارچ (برای عفونت های قارچی)، داروهای ضد انگلی (برای انگل ها).
19 نکته مهم درباره بیماری های پوستی سگ ها
1. درماتیت آلرژیک (آتوپی)
شایعترین بیماری پوستی در سگها، ناشی از واکنش بیش از حد سیستم ایمنی به آلرژنهای موجود در محیط مانند گرده گیاهان، کنهها و کپکها است. علائم شامل خارش شدید، لیسیدن و جویدن پوست، قرمزی و التهاب، ریزش مو، و عفونتهای پوستی ثانویه است. تشخیص معمولاً با آزمایش آلرژی و حذف احتمالی آلرژنها از محیط زندگی سگ انجام میشود. درمان شامل داروهای ضد خارش، آنتیهیستامینها، کورتیکواستروئیدها، شامپوهای دارویی، و ایمونوتراپی (تزریق آلرژن) است. کنترل آلرژن ها در محیط (مانند شستشوی مکرر جای خواب سگ و بهرهگیری از فیلتر هوا) به کاهش علائم کمک می کند. بهرهگیری از رژیم غذایی با پروتئین محدود و اسیدهای چرب امگا-3 نیز میتواند مفید باشد.
2. درماتیت ناشی از کک
حساسیت به بزاق کک باعث خارش شدید، قرمزی پوست و ریزش مو، به ویژه در ناحیه کمر و دم میشود. حتی یک گاز کک میتواند باعث واکنش شدید در سگهای حساس شود. تشخیص با مشاهده کک یا مدفوع کک روی پوست سگ، یا با بهرهگیری از شانه مخصوص کک انجام میشود. درمان شامل بهرهگیری از محصولات ضد کک موضعی یا خوراکی، و همچنین درمان محیط زندگی سگ برای از بین بردن ککها است. شستشوی سگ با شامپوهای ضد کک نیز میتواند به کاهش تعداد ککها کمک کند. پیشگیری با استفاده منظم از محصولات ضد کک در طول سال (حتی در زمستان) بسیار مهم است. درمان عفونت های ثانویه ناشی از خاراندن پوست نیز ضروری است.
3. عفونتهای قارچی (Ringworm)
بیماری قارچی که باعث ایجاد ضایعات دایرهای شکل، بدون مو و پوسته پوسته روی پوست میشود. بسیار مسری است و میتواند به انسان و سایر حیوانات منتقل شود. تشخیص با کشت قارچ از نمونه پوست یا با بهرهگیری از لامپ وود (Woods lamp) انجام میشود. درمان شامل بهرهگیری از داروهای ضد قارچ موضعی یا خوراکی، و همچنین ضدعفونی کردن محیط زندگی سگ است. تراشیدن موهای اطراف ضایعات به تسریع بهبودی کمک میکند. شستشوی مکرر دستها بعد از تماس با سگ مبتلا برای جلوگیری از انتقال بیماری به انسان ضروری است. به دلیل مسری بودن، قرنطینه سگ مبتلا تا زمان بهبودی کامل توصیه می شود.
4. عفونتهای باکتریایی (Pyoderma)
عفونت پوست ناشی از باکتریها، که میتواند سطحی یا عمیق باشد. علائم شامل قرمزی، چرک، جوش، پوسته پوسته شدن و خارش است. تشخیص با کشت باکتری از نمونه پوست و آزمایش حساسیت آنتیبیوتیکی انجام میشود. درمان شامل بهرهگیری از آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی، و همچنین شامپوهای ضد باکتری است. تمیز نگه داشتن پوست و جلوگیری از خاراندن آن به بهبود سریعتر کمک میکند. در موارد عفونتهای عمیق، ممکن است نیاز به جراحی برای تخلیه آبسه باشد. بررسی و درمان علت زمینهای (مانند آلرژی یا انگلها) برای جلوگیری از عود عفونت ضروری است.
5. گال (Mange)
بیماری پوستی ناشی از کنههای میکروسکوپی که در پوست زندگی میکنند. دو نوع اصلی گال وجود دارد: دمودکتیک و سارکوپتیک. گال دمودکتیک معمولاً در توله سگها دیده میشود و ممکن است خود به خود برطرف شود. گال سارکوپتیک بسیار مسری است و باعث خارش شدید میشود. تشخیص با بررسی میکروسکوپی نمونه پوست برای شناسایی کنهها انجام میشود. درمان شامل بهرهگیری از داروهای ضد کنه موضعی یا خوراکی، و همچنین شامپوهای دارویی است. در موارد گال سارکوپتیک، درمان تمام حیوانات خانگی در تماس با سگ مبتلا ضروری است. گال سارکوپتیک قابل انتقال به انسان نیز هست، بنابراین رعایت بهداشت فردی مهم است.
6. کمکاری تیروئید
اختلال هورمونی که میتواند باعث مشکلات پوستی مانند ریزش مو، خشکی پوست، ضخیم شدن پوست و عفونتهای پوستی مکرر شود. تشخیص با آزمایش خون برای اندازهگیری سطح هورمون تیروئید انجام میشود. درمان شامل تجویز هورمون تیروئید مصنوعی به صورت روزانه است. با درمان مناسب، مشکلات پوستی معمولاً بهبود مییابند. نظارت منظم بر سطح هورمون تیروئید برای تنظیم دوز دارو ضروری است. علائم دیگر کم کاری تیروئید شامل افزایش وزن، بیحالی و حساسیت به سرما است. تشخیص زودهنگام و درمان میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
7. سندرم کوشینگ (پرکاری غدد فوق کلیوی)
اختلال هورمونی که میتواند باعث مشکلات پوستی مانند نازک شدن پوست، ریزش مو، ایجاد لکههای تیره روی پوست و عفونتهای پوستی مکرر شود. تشخیص با آزمایش خون و ادرار برای اندازهگیری سطح هورمون کورتیزول انجام میشود. درمان شامل داروهایی است که تولید کورتیزول را کاهش میدهند یا جراحی برای برداشتن تومور غده فوق کلیوی. درمان مناسب میتواند علائم پوستی را بهبود بخشد و کیفیت زندگی سگ را افزایش دهد. 
سگهای مبتلا به سندرم کوشینگ معمولاً تشنه و پرخور میشوند و زیاد ادرار میکنند. مدیریت این بیماری اغلب پیچیده است و نیازمند نظارت دقیق توسط دامپزشک است. عوارض جانبی داروها باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد.
8. درماتیت سبورئیک
اختلال پوستی که باعث تولید بیش از حد سبوم (چربی پوست) میشود. علائم شامل پوست چرب، پوستهپوسته شدن، خارش و بوی نامطبوع است. تشخیص با بررسی علائم بالینی و رد سایر بیماریهای پوستی انجام میشود. درمان شامل بهرهگیری از شامپوهای دارویی برای کنترل تولید سبوم و کاهش التهاب است. رژیم غذایی مناسب و مکملهای اسید چرب نیز میتوانند مفید باشند. درماتیت سبورئیک ممکن است به عنوان یک بیماری اولیه یا ثانویه به سایر بیماریها (مانند آلرژی) رخ دهد. شستشوی منظم سگ با شامپوی مناسب به کنترل علائم کمک می کند.
9. آلوپسی ایکس (Alopecia X)
بیماری پوستی که باعث ریزش مو، به ویژه در ناحیه تنه، میشود. علت دقیق آن ناشناخته است، اما احتمالاً مربوط به اختلالات هورمونی است. تشخیص با رد سایر علل ریزش مو انجام میشود. درمانهای مختلفی وجود دارد، اما هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد. برخی از درمانها شامل ملاتونین، میتوتان و اخته کردن (در سگهای نر) است. این بیماری معمولاً باعث خارش نمیشود و فقط از نظر زیبایی مشکل ایجاد میکند. برخی از نژادها، مانند پامرانین، چاو چاو و هاسکی، بیشتر مستعد ابتلا به آلوپسی ایکس هستند. انتخاب روش درمانی باید با مشورت دامپزشک و با در نظر گرفتن شرایط خاص سگ انجام شود.
10. درماتوفیتوز (قارچ جلدی)
عفونت قارچی که باعث ایجاد ضایعات حلقوی شکل روی پوست، مو و ناخن میشود. بسیار مسری است و میتواند به انسان و سایر حیوانات منتقل شود. تشخیص با کشت قارچ از نمونه پوست یا مو انجام میشود. درمان شامل بهرهگیری از داروهای ضد قارچ موضعی یا خوراکی، و همچنین ضدعفونی کردن محیط زندگی سگ است. تراشیدن موهای اطراف ضایعات به تسریع بهبودی کمک میکند. رعایت بهداشت فردی و شستشوی مکرر دستها بعد از تماس با سگ مبتلا برای جلوگیری از انتقال بیماری به انسان ضروری است. مدت زمان درمان ممکن است طولانی باشد و نیاز به صبر و حوصله دارد.
11. واکنشهای دارویی
برخی از داروها میتوانند باعث واکنشهای پوستی در سگها شوند. علائم شامل خارش، قرمزی، التهاب، کهیر و ریزش مو است. تشخیص با بررسی تاریخچه دارویی سگ و حذف احتمالی داروهای مشکوک انجام میشود. درمان شامل قطع مصرف دارو، بهرهگیری از داروهای ضد خارش و حمام کردن با شامپوهای ملایم است. در موارد شدید، ممکن است نیاز به بهرهگیری از کورتیکواستروئیدها باشد. همیشه قبل از تجویز هر دارویی به سگ، با دامپزشک مشورت کنید. در صورت مشاهده هرگونه واکنش غیرعادی پس از مصرف دارو، فوراً به دامپزشک اطلاع دهید.
12. لوپوس اریتماتوز
یک بیماری خود ایمنی که میتواند پوست، مفاصل، کلیهها و سایر اندامها را تحت تأثیر قرار دهد. دو نوع اصلی لوپوس وجود دارد: لوپوس اریتماتوز دیسکوئید (DLE) و لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE). DLE معمولاً فقط پوست را تحت تأثیر قرار میدهد، در حالی که SLE میتواند اندامهای مختلف را درگیر کند. تشخیص با آزمایش خون و بیوپسی پوست انجام میشود. درمان شامل داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئیدها و آزاتیوپرین است. لوپوس یک بیماری مزمن است و نیازمند مدیریت طولانیمدت است. حفاظت از سگ در برابر نور خورشید میتواند به کاهش علائم پوستی کمک کند.
13. واسکولیت
التهاب عروق خونی که میتواند باعث آسیب به پوست و سایر اندامها شود. علائم پوستی شامل زخم، پوسته پوسته شدن، و نکروز (مرگ بافتی) است. تشخیص با بیوپسی پوست و بررسی عروق خونی انجام میشود. درمان شامل داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئیدها و سیکلوسپورین است. واسکولیت میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونتها، داروها و بیماریهای خود ایمنی باشد. شناسایی و درمان علت زمینهای برای جلوگیری از عود بیماری ضروری است. در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بافت نکروزه باشد.
14. سرطان پوست
تومورهای پوستی میتوانند خوشخیم یا بدخیم باشند. درمان شامل جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی و ایمونوتراپی است. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب شانس بهبودی را افزایش میدهد. برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان پوست شامل قرار گرفتن در معرض نور خورشید و نژاد است. بررسی منظم پوست سگ برای شناسایی هرگونه توده یا ضایعه غیرعادی ضروری است.
15. فولیکولیت
التهاب فولیکول های مو که اغلب ناشی از عفونت باکتریایی است. علائم شامل برجستگی های قرمز کوچک، جوش ها و پوسته پوسته شدن است. تشخیص با بررسی علائم بالینی و در صورت لزوم، کشت باکتری انجام می شود. درمان شامل آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی و شامپوهای ضد باکتری است. اصلاح موهای اطراف ناحیه آسیب دیده میتواند به بهبود جریان هوا و کاهش رطوبت کمک کند. جلوگیری از لیسیدن و خاراندن ناحیه آسیب دیده برای جلوگیری از گسترش عفونت مهم است. در موارد مزمن یا مکرر، بررسی علت زمینه ای (مانند آلرژی) ضروری است.
16. درماتیت ناشی از رژیم غذایی
واکنش های آلرژیک یا حساسیت به مواد غذایی خاص میتوانند باعث مشکلات پوستی شوند. علائم شامل خارش، قرمزی، التهاب، ریزش مو و عفونت های گوش است. تشخیص با حذف تدریجی مواد غذایی احتمالی آلرژی زا از رژیم غذایی سگ (رژیم غذایی محدود) انجام می شود. درمان شامل تغییر رژیم غذایی به یک رژیم غذایی حاوی پروتئین جدید و اجتناب از آلرژن های شناخته شده است. مکمل های اسید چرب امگا-3 نیز میتوانند به کاهش التهاب و بهبود سلامت پوست کمک کنند. صبر و حوصله در تعیین آلرژن های غذایی ضروری است، زیرا ممکن است چندین هفته طول بکشد تا علائم بهبود یابند. همیشه قبل از ایجاد تغییرات اساسی در رژیم غذایی سگ با دامپزشک مشورت کنید.
17. اختلالات لیسیدن اجباری (Lick Granuloma)
لیسیدن بیش از حد یک ناحیه خاص از پوست، معمولاً روی پاها، میتواند منجر به ایجاد زخم، ریزش مو و عفونت شود. علت دقیق آن ناشناخته است، اما ممکن است ناشی از استرس، اضطراب، درد یا خارش باشد. تشخیص با بررسی علائم بالینی و رد سایر علل پوستی انجام می شود. درمان شامل شناسایی و درمان علت زمینه ای، بهرهگیری از بانداژ یا الیزابت کولار برای جلوگیری از لیسیدن، داروهای ضد اضطراب و داروهای ضد التهاب است. درمان رفتاری و افزایش فعالیت بدنی میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. جراحی برای برداشتن بافت آسیب دیده ممکن است در موارد شدید ضروری باشد. جلوگیری از لیسیدن ناحیه آسیب دیده برای بهبودی ضروری است.
18. آدنیت سباسه
یک بیماری التهابی نادر که باعث تخریب غدد سباسه پوست می شود. علائم شامل ریزش مو، پوسته پوسته شدن، خشکی پوست و بوی نامطبوع است. تشخیص با بیوپسی پوست انجام می شود. درمان شامل شامپوهای دارویی، روغن های موضعی و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی است. متأسفانه، هیچ درمانی برای آدنیت سباسه وجود ندارد و درمان معمولاً برای کنترل علائم است. برخی از نژادها، مانند پودل ها و آکیتاها، بیشتر مستعد ابتلا به آدنیت سباسه هستند. نظارت منظم بر پوست سگ و مراجعه به دامپزشک در صورت بروز هرگونه علائم جدید ضروری است.
19. درماتیت مرطوب حاد (Hot Spots)
واکنش التهابی حاد و موضعی پوست که ناشی از خارش، لیسیدن یا مالیدن بیش از حد یک ناحیه خاص است. علائم شامل یک ناحیه قرمز، متورم، دردناک و پر از چرک است. تشخیص معمولاً بر اساس علائم بالینی انجام می شود. درمان شامل تراشیدن موهای اطراف ناحیه آسیب دیده، تمیز کردن ناحیه با محلول ضدعفونی کننده، بهرهگیری از آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی و بهرهگیری از الیزابت کولار برای جلوگیری از لیسیدن است. شناسایی و درمان علت زمینه ای (مانند آلرژی یا انگل ها) برای جلوگیری از عود بیماری ضروری است. درمان زودهنگام میتواند به جلوگیری از گسترش عفونت و کاهش درد کمک کند. از کمپرس سرد برای کاهش التهاب و درد استفاده کنید.
